FMEA; bir üründe veya üretim sürecinde risk oluşturan unsurların veya olası problemlerin tasarım aşamasında belirlenmesi ve bu problemlerin üretim yapılmadan yani hatalar fiziksel olarak ortaya çıkmadan önce önlenmesi için yapılan sistematik çalışmalar bütünüdür.
Etkin bir FMEA çalışması, olası hataları önceden engelleyerek, taraflara zarar verecek olan (zaman, para, işçilik vb. kayıplar) hatalı ürünün imal edilmesine engel olur.
FMEA, açılımı Failure Mode Effect Analysis olan ve Türkçede Hata Türleri ve Etki Analizi olarak bilinen bir faaliyettir..
MAKİNE İMALATINDA FMEA’NIN ÖNEMİ NEDİR?
Makine imalatında hatalı makine gruplarının üretilmesi zaman, para kayıplarına yol açar. FMEA faaliyeti tasarım onay toplantılarından farklıdır. Genellikle müşteri ile gerçekleştirilen tasarım onay toplantılarında tasarımın layout’a, uygunluğu, güvenlik senaryolarında olası zafiyetler, prosesin gerçekleşme şekli konuşulur ama FMEA çalışmasında bu içeriklerin yanında, seçilen makine elemanlarının doğrulanması, seçilen malzeme cinslerinin uygunluğu, sürdürülebilirlik, ayarlanabilirlilik, tekrarlanabilirlilik, mukavemet, standart ekipman kullanımı, şartnameye uygunluk, tasarım hataları gibi çok daha derin konular irdelenir ve incelenir.
FMEA faaliyeti tasarım aşaması devam ederken ve/veya tasarım aşamasının sonunda maddi kayıpların ortaya çıkmaması için henüz imalata başlanmadan gerçekleştirilmek zorundadır. Eğer doğru bir FMEA çalışması yapılmazsa projedeki olası sorunların hepsi veya önemli bir kısmı test kurulumunda ve müşteri sahasında gerçekleştirilen saha kurulumunda ortaya çıkar. Revizyonların gerçekleşmesi, yeni tasarımların yapılması, zaman ve maliyet kayıplarını birlikte getirir, teslim süresi uzar, özellikle müşteri sahasında çalışan ekibin motivasyonu düşer, tedarikçi ve yatırımcı arasında kayıplar sebebi ile hukuki süreçler başlar.
FMEA ÇALIŞMASI KİM TARAFINDAN TALEP EDİLİR?
FMEA için imalatçı firma talepte bulunacağı gibi siparişi veren yatırımcı da istekte bulunabilir. Müşteri talebi söz konusu ise FMEA uzmanı faaliyet çıktılarını müşteri ile paylaşacaktır ve müşteri yetkililerinin de (üretim sorumlusu, ilgili makineyi kullanacak olan geçmişte proses de çalışmış operatör, proje yöneticisi vb.) en az birinin toplantıya katılması beklenir.
FMEA ÇALIŞMASI NASIL YAPILIR.
FMEA çalışması MOMENTUM MAKİNE FMEA uzmanının başkanlığında tercihen fiziksel olarak imalatçı binasında uygun toplantı salonunda yapılmalıdır. Eğer mümkün değil ise online yapılarak tarafları biraraya getirmek gerekmektedir. Toplantıya önce FMEA uzmanı tasarımcı/tasarımcılar/tasarım takım lideri başlangıç yapar. Genel olarak proje üzerinde inceleme yapıldıktan sonra detaylara girilir ve FMEA uzmanı tarafından belirlenen hata, eksiklik ve revizyonlarla ilgili rapor taslağı hazırlanır ve imalatçı firmanın organizasyon yapısına göre Teknik Müdür, firma sahibi, Genel Müdür gibi üst düzey yetkililerinden en az biri veya birkaçı toplantıya dahil edilerek sonuçlar paylaşılır.
FMEA çalışması projenin büyüklüğüne göre birkaç saat sürebileceği gibi bir gün veya bir kaç gün de sürebilir.
Toplantı sonunda FMEA uzmanı tarafından bir sonuç raporu hazırlanır ve revizyonların gerçekleşmesi için bir süre belirlenir ve revizyonların yapıldığına dair kontrol toplantısı yapılır. Sonuç raporları firma yetkililerine sunulur. Eğer FMEA talebi yatırımcı tarafından gelmiş ise rapor yatırımcı yetkililerine de sunulur.